Detektyw Zdrówko udaję się dzisiaj tropem pszczół i przyjrzy się z bliska powstawaniu miodu. Pod lupę weźmiemy słodki, kremowy miód rzepakowy i jego właściwości zdrowotne. 

Z rzepakowego pola do słoiczka? W jaki sposób powstaje miód rzepakowy? 

Wszystko zaczyna się na bezkresnych żółtych polach rzepaku, które odwiedzają nasze małe, skrzydlate przyjaciółki - pszczoły - by pokonując setki kilometrów dziennie dostarczyć do ula towar cenniejszy niż złoto - nektar.

Rzepak jest znaną w Polsce rośliną miododajną, ale jego wykorzystanie jest dużo szersze. Rzepak uprawiany jest jako roślina oleista, a produkty uboczne tego procesu - wykorzystywane są jako pasza dla zwierząt. Olej rzepakowy - to nasze dobro eksportowe. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o olejach tłoczonych na zimno koniecznie sprawdź nasz artykuł: Przewodnik po olejach tłoczonych na zimno.

W jaki sposób pszczoły zmieniają nektar w miód? 

Pszczoły gromadzą nektar w swoim wolu miodowym, gdzie zostaje wzbogacony o enzymy i kwasy organiczne oraz ulega znacznemu rozrzedzeniu. Po powrocie do ula, nektar jest składany bezpiecznie w plastrach, komórki plastra zamykane są woskiem pszczelim. Ruch pszczół w ulu generuje podniesienie temperatury, jest to wymagająca praca polegająca na ruchu skrzydełek i odwłoków - uzyskane ciepło przyczynia się do odparowania wody z nektaru w plastrach. W początkowym etapie zawartość wody w nektarze jest bardzo wysoka, powyżej 80%, by w końcowym etapie osiągnąć kilkanaście procent wody. Miód uważamy za dojrzały właśnie wtedy, gdy osiągnie ten stan i praktycznie wszystkie komórki plastra są już pieczołowicie zamknięte. 

Miód rzepakowy - cechy charakterystyczne

Czym szczególnym wyróżnia się i jak wygląda miód rzepakowy? 

Kiedy weźmiesz do ręki słoik rzepakowego miodku - prawdopodobnie poznasz go bez pomyłki. Konsystencja miodu rzepakowego jest kremowa, maślana, a jego kolor zbliżony niemal do bieli. Miód rzepakowy nigdy nie będzie płynny w słoiku, ponieważ zaczyna krystalizować bardzo szybko. Specyfiką smaku miodu rzepakowego jest jego lekko ostra, octowa nuta na końcu języka. To właśnie ten delikatnie wyczuwalny octowy posmak wyróżnia go na tle innych popularnych gatunków miodu. Jeśli chodzi o zapach miodu - kluczową rolę będą odgrywały tutaj olejki eteryczne zawarte w roślinie, z nektaru której powstał dany rodzaj miodu.

Miód rzepakowy jest jednym z najpopularniejszych miodów, najchętniej wybierany obok miodu wielokwiatowego i miodu lipowego. Bardzo popularny jest miód rzepakowy kremowany. Kremowanie polega na powolnym, wielogodzinnym mieszaniu miodu w celu rozbicia cząsteczek cukru. Kremowanie miodu nie zmniejsza jego właściwości, a zaletom miodu kremowanego jest, fakt jego lekka, maślana konsystencja, która nie ulegnie krystalizacji w czasie. Jest to oczywiście proces naturalny, ale każdy rodzaj miodów zaczyna krystalizować w innym czasie.

Miod zawiera oprócz cukrów, wiele kwasów organicznych. Lista kwasów, jakie występują w miodzie, jest naprawdę pokaźna: bursztynowy, glukonowy, cytrynowy, jabłkowy, mlekowy, mrówkowy, octowy, szczawiowy, masłowy, walerianowy i wiele innych.

Właściwości miodu rzepakowego

Kiedy warto sięgnąć po miód rzepakowy? 

• gdy borykamy się ze problemami układu moczowego
• kiedy nasz organizm ma wysoki odczyn stanu zapalnego
• jeśli chcemy zmniejszyć odczyn zapalny przy chorobach żołądka i dwunastnicy, miód jest lekkostrawny - więc nie zaognia stanu zapalnego
• w ochronie nasze serca, zapobiegawczo miażdżycy i chorobom krążenia
• kiedy chcemy stymulować układ odpornościowy do pracy
• poszukujemy ulgi przy alergii
• borykamy się z nieżytem dróg oddechowych
• w medycynie alternatywnej stosowanie zewnętrzne na rany
• duża zawartość cukru stanowi dobre, źródło energii, łyżeczka miodu rzepakowego zawiera około 40 kcal, (100 gram miodu rzepakowego to około 350 kcal)

Czym kierować się wybierając miód dla siebie?

Miód jest produktem niezwykle bogatym we właściwości zdrowotne, a każdy jego rodzaj dodatkowo posiada własny wachlarz super mocy. Kiedy więc ustalimy jaki gatunek miodu nas interesuje, warto zastanowić się nad źródłem pochodzenia miodu, który kupimy.

Niestety pszczelarstwo jak każda inna dziedzina produkcji żywności może być polem do nadużyć i oszustw. Jak kupić miód wysokiej jakości? Dobrze jest kierować się opiniami, które otrzymuje dana pasieka. Lokalni pszczelarze z danego regionu często zrzeszają się i wystawiają swoje produkty, na różnego rodzaju imprezach gminnych. Koniec lata jest to dobry moment, aby zaopatrzyć swoją spiżarnię w duże zapasy miodowych pyszności. Można dowiedzieć się w swojej gminie o pszczelarzach z okolicy i skontaktować się bezpośrednio z nimi. Jeśli nie mamy takiego zacięcia, a miodu nie kupujemy bezpośrednio z pasieki - warto zakupić go w rzetelnym źródle. Ostatnim miejscem w jakim szukała bym miodu będzie supermarket lub dyskont! Miody oferowane w takich miejscach często będą importowane z zagranicy, a ich jakość może pozostawiać wiele do życzenia.

Gdzie kupić miód?

Najlepszym wyborem miejsca zakupu miodu będą tutaj ekologiczne sklepy ze zdrową żywnością, lokalne warzywniaki. Takie miejsca coraz częściej oprócz warzyw i owoców proponują certyfikowane produkty żywnościowe od lokalnych producentów - w tym między innymi miody.

Ale dlaczego warto, w ogóle miód jeść?

Miód to skondensowana forma odżywienia organizm - gęsto upakowany składnikami odżywczymi niesie pomoc przy regeneracji organizmu związanej z chorobą i przemęczeniem. Możemy po niego sięgać kiedy walczymy z chorobą i potrzebujemy znacznie więcej energii niż zazwyczaj. Również w czasie tuż po chorobie w procesie rekonwalescencji będzie idealnie wspierał organizm.

Miód bogaty jest w łatwo przyswajalne cukry proste, ale również wiele witamin z gruby B, witaminę C oraz cenne minerały takie jak żelazo, magnez, wapń, sód, krzemionkę, mangan i potas.

Jak miód pomaga walczyć objawami przeziębienia i grypy?

Mód charakteryzuje się również działaniem wykrztuśny, ta cecha jest wykorzystywana w leczeniu kaszlu i nieżytów dróg oddechowych od pokoleń. Aby wykonać syrop łagodzący objawy kaszlu wystarczy miód wymieszać z sokiem z cytryny lub octem jabłkowym. Natomiast ciepły napój sporządzony z miodu, wody i cytryny to znane remedium na przeziębienie i grypę.

Badania naukowe wielokrotnie już skupiały swoją uwagę na produktach pszczelich, by dowieść, że zawarte w nim substancje antyseptyczne wzmacniają barierę ochronną organizmu przed infekcjami, włącznie z salmonellą, cholerą, durem brzusznym i pneumokokami. Miód będzie też nieocenionym wsparciem w przypadku biegunek bakteryjnych i wymiotów.

Miody zawierają wiele witamin, ale składają się w dużej mierze z cukrów prostych: fruktozy i glukozy. Same cukry zawarte w miodzie stymulują układ wydzielania serotoniny, dzięki czemu mogą być działanie relaksujące, uśmierzać bóle głowy, ułatwiać zasypianie - osobą cierpiącym na bezsenność poleca się stosować łyżeczkę miodu przed snem.

Miód, a cukrzyca?

Osoby z cukrzycą muszą zwracać dużą uwagę na indeks glikemiczny produktów - jeśli chodzi o indeks glikemiczny miodu zależy od proporcji fruktozy i glukozy, im więcej glukozy, w opozycji do fruktozy tym indeks wyższy. Wartość indeksu glikemiczny miodu waha się w granicach 60-90 - co oznacza, że jest to produkt bardzo wysoko usytuowany na skali. Jaki miód jest najlepszy dla cukrzyków? Czasami wskazuje się ze wszystkich rodzajów miodu na miód lipowy, ponieważ zawiera on dużo fruktozy. W miodzie rzepakowym przeważa natomiast glukoza, więc jego indeks glikemiczny będzie bardzo wysoki. Jednak by być rozsądnym każdy miód po który sięga cukrzyk powinien być pokarmem okazjonalnym, używanym w bardzo małych ilościach. 

Jak spożywać miody?

Miodem możemy słodzić herbaty i napoje. Aby zachować wartości odżywcze miodu rzepakowego - warto dodawać go do ostudzonej już herbaty, ponieważ wysoka temperatura rozkłada zawarte w nim witaminy.