Olejowy przewodnik Detektywa Zdrówko

Czyli wszystko co musisz wiedzieć wybierając odpowiedni olej tłoczony na zimno dla Ciebie i Twojej rodziny.

Wybierając olej zawsze korzystajmy z olei tłoczonych na zimno, ponieważ zachowują najwięcej swoich drogocennych właściwości. Na rynku zdrowej żywności jest dostępne coraz więcej propozycji z tej kategorii – dodatkowo dostępne są w niewygórowanych cenach. Ważne by po otwarciu oleje przechowywać w lodówce, spowalnia to proces ich jełczenia, dłużej zachowują swoje właściwości. Olej tłoczony na zimno to produkt, który nie nadaje się do smażenia, możemy spożywać go w formie czystej lub dodawać do potraw i sałatek.

Olej lniany

Olej lniany tłoczony na zimno, nierafinowany jest z pewnością najczęściej wybierany jako suplement kwasów nienasyconych w diecie. Najbardziej wartościowy to świeży olej lniany – który od tłoczenia przechowywany jest w lodówce. Wszystkie tłoczone oleje roślinne po otwarciu powinny być przechowywane w warunkach chłodniczych.

Dla mnie zapach oleju lnianego kojarzy się z malarstwem olejnym, w którym olej ten ma zastosowanie, natomiast smak tego oleju jest ciekawostką – często opisywany jako lekko orzechowy, wg mnie smakuje bardziej wiosennie, roślinnie – co mało zaskakujące – ma smak mocno zbliżony do siemienia lnianego – świeżo zmielone nasiona lnu z nutką trawy. Ale walory smakowe, które jakby nie były ważne – to tylko wisienka na torcie reprezentującym wartości oleju lnianego.

Po olej lniany sięgamy by uzupełnić tak cenne wielonienasycone kwasy tłuszczowe – przede wszystkim kwasy Omega 3, które wpływają pozytywnie na nasz układ krążenia poprzez pomoc w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi. Ponieważ dieta wegańska by była prawidło zbilansowana wymaga zwrócenia uwagi na podaż kwasów nienasyconych – olej lniany jest wielkim sprzymierzeńcem diet roślinnych. Warto pić olej lniany również w diecie konwencjonalnej bardziej bogatej w nasycone kwasy tłuszczowe pochodzenia zwierzęcego – równoważy bilans.

Można włączyć go również do diety naszych futrzanych dzieci – szczególnie ceniony w suplementacji diety pasiaków.

Olej lniany jest szeroko wykorzystywany w pielęgnacji skóry i włosów. Stosowany zewnętrznie odżywia i nadaje miękkość skórze, nadaje się do olejowania włosów – jednak warto pamiętać, że nie każdy rodzaj włosów lubi olej lniany w tym celu – warto dobrać odpowiedni olej do swojego typu włosów.

WARTOŚĆ ODŻYWCZA W 100 ml
Wartość energetyczna – 3441kJ / 837 kcal
Tłuszcz – 93,0 g
w tym kwasy tłuszczowe nasycone – 11,0 g
w tym kwasy tłuszczowe jednonienasycone – 18,0 g
w tym kwasy tłuszczowe wielonienasycone – 64,0 g
Węglowodany – 0,0 g
w tym cukry – 0,0 g
Białko – 0,0 g
Sól – 0,0 g
Kwas alfa-linolenowy (omega 3) – 47,0 g

Jak stosować olej lniany?

Dawkowanie dla osoby dorosłej to 1 łyżka stołowa, ale rozpocząć kurację powinno się od mniejszej dawki, np. łyżeczki od herbaty, by po kilku dniach zwiększyć ilość do łyżki stołowej.

Olej z lnu, a olej z lnianki – czy to jedno i to samo?

Olej rydzowy – bo pod taką nazwą znajdziemy go w często w sklepach ze zdrową żywnością – inaczej zwany olejem z lnianki jest tłoczony z nasion lnianki siewnej (Camelina sativa) zaś olej lniany z nasion lnu. Są to więc dwa różne oleje aczkolwiek obydwa cechują się bardzo wysoką zawartością kwasów Omega 3 (nieco więcej ma ich olej lniany). Zarówno olej lniany jak i olej rydzowy mają dzięki temu zbawienny wpływ na nasze zdrowie. Olej rydzowy jest znakomitym zamiennikiem oleju lnianego dla osób, które nie lubią smaku oleju lnianego. Dodatkowo jest bardziej odporny na jełczenie niż olej lniany.

Olej z pestek dyni

Olej dyniowy posiada spektakularne walory smakowe, cudowny orzechowy aromat – dzięki czemu komponuje się idealnie z daniami warzywnymi – jako dodatek do surówek, ale również z deserami! Ciekawą propozycją są lody waniliowe polane odrobiną oleju dyniowego. Jego obecność w diecie to oczywiście uzupełnienie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, ale posiada on również bardzo ciekawą właściwość wykorzystywaną we wspieraniu walki z chorobami pasożytniczymi układu pokarmowego. Antypasożytnicze działanie oleju z pestek dyni wynika z zawartości alkaloidu o nazwie kukurbitacyna, która przenika do organizmu pasożytów uszkadzając ich układ nerwowy, natomiast jest całkowicie bezpieczna dla organizmu ludzkiego. Jest więc zalecany profilaktycznie dla dzieci w wieku przedszkolnym – kiedy choroby pasożytnicze bywają zmorą rodziców. Pestki dyni stosuje się również w całości w tym celu.

Jeśli wybierzemy olej z pestek dyni jako nasze źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych trzeba zwrócić uwagę na to, że dostarcza on głównie kwasów tłuszczowych omega-6. Dla zachowania odpowiedniego bilansu w diecie kwasów tłuszczowych omega-3 do omega-6 powinno się uzupełniać odpowiednią ilość kwasów z rodziny omega-3 z innych źródeł takich jak opisany wyżej olej lniany  – który stanowi najbogatsze źródło kwasów Omega-3.

WARTOŚC ODŻYWCZA W 100 g
Wartość energetyczna – 3700 kJ / 900 kcal
Tłuszcz – 100 g
w tym kwasy tłuszczowe nasycone – 18 g
kwasy tłuszczowe jednonienasycone – 32 g
kwasy tłuszczowe wielonienasycone – 50 g
Węglowodany – 0 g
w tym cukry – 0 g
Białko – 0 g
Sól – 0 g

Olej z ostropestu

Ostropest znany jest szczególnie ze swoich regenerujących właściwości dla wątroby. Skuteczność jego działania na tym polu potwierdzają badania naukowe oraz fakt, że niemiecka agencja leków zdecydowała o tym, by olej z ostropestu umieścić na liście leków! Jednak wspieranie wątroby to nie jest jego jedyna super moc. Zaraz po oleju lnianym jest doskonałym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.

W kosmetyce wykorzystywany ze względu na właściwości przeciwzapalne oraz antyoksydacyjne – oznacza to, że jego stosowanie pomaga zatrzymać wolne rodniki – które są współodpowiedzialne za proces starzenia się skóry. Przydatny jest też w problemach z kolorytem skóry – rozjaśnia przebarwienia powstałe przez nadmierne działanie promieni słonecznych oraz wspomaga usuwanie pozostałości po trądziku. W podologii pomoże w walce ze zrogowaciałą skórą stóp.

WARTOŚĆ ODŻYWCZA W 100 ml
Energia: 3780 kJ/ 900 kcal
Tłuszcz: 100 g
w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 19,0 g
jednonienasycone: 23,0 g
wielonienasycone: 58,0 g
Węglowodany: 0 g
w tym cukry: 0 g
Białko: 0 g
Sól: 0 g